Zwrot zaliczki i zwrot zadatku. Czym się różni zadatek od zaliczki? Kiedy można żądać zwrotu zaliczki? Czy można żądać zwrotu zadatku? Kiedy mam prawo do zwrotu zadatku w podwójnej kwocie?
Wiele osób używa pojęcia zadatku i zaliczki zamiennie, nie zdając sobie sprawy, że nie oznaczają one tego samego. Instytucja zadatku została uregulowana w art. 394 kodeksu cywilnego (k.c.), podczas gdy zaliczka nie została uregulowana wprost w przepisach prawa cywilnego. Zarówno zadatek jak i zaliczka są świadczeniami wypłacanymi na poczet umowy wykonywanej w przyszłości. Najprościej mówiąc, chodzi tu o wpłacenie części kwoty jeszcze przed wykonaniem umowy (np. wpłacenie części kwoty za zamówione meble). Różnice między zadatkiem a zaliczką są najbardziej widoczne w przypadku, gdy umowa nie zostanie zrealizowana. W przypadku wątpliwości mogą Państwo skorzystać z darmowych porad prawnych przez tel. 703603009.
Zadatek stanowi pewną formę zabezpieczenia realizacji umowy. Zgodnie z art. 394 § 1 k.c., w przypadku braku odmiennego zastrzeżenia w umowie lub zwyczaju, w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron, druga strona może odstąpić od umowy bez wyznaczania dodatkowego terminu i zachować zadatek. Jeżeli od umowy odstępuje strona, która zadatek dała, to ma prawo żądać sumy dwukrotnie wyższej.
Powyższe mają zastosowanie, jeśli niewykonanie umowy nastąpiło z wyłącznej winy jednej ze stron. W razie wykonania umowy zadatek zalicza się na poczet świadczenia strony, która go dała, chyba że nie jest to możliwe – wtedy zadatek zostaje zwrócony. Jeżeli umowa została rozwiązana z winy obu stron lub żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności za niewykonanie umowy, zadatek zostaje zwrócony i żadna ze stron nie może żądać podwójnej kwoty.
Zaliczka nie została osobno uregulowana w kodeksie cywilnym i zasady jej funkcjonowania należy wyprowadzać z ogólnych przepisów o umowach.
W przeciwieństwie do zadatku zaliczka nie zabezpiecza wykonania umowy. Jest to uiszczona wcześniej część świadczenia, która w razie niewykonania lub nienależytego wykonania umowy podlega zwrotowi. Zaliczkę zwraca się w tej samej kwocie, bez względu na przyczynę niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy. Oznacza to, że nie można żądać podwojonej sumy w przypadku zawinienia jednej ze stron, tak jak ma to miejsce, gdy mamy do czynienia z zadatkiem. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zaliczka staje się po prostu świadczeniem nienależnym, zdefiniowanym w art. 410 § 2 k.c.:
Świadczenie jest nienależne jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.
Zaliczka stanowi część zapłaty za dane świadczenie – w przypadku należycie wykonanej umowy należy po prostu dopłacić pozostałą kwotę. Zaliczką jest określona kwota pieniężna (dowolnie ustalona przez strony, np. 20% ceny), a zadatkiem może być również pewna rzecz zamienna.
Zarówno zadatek jak i zaliczkę można odzyskać w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Wybierając jedno z powyższych, należy przede wszystkim mieć na uwadze pozostałe konsekwencje prawne wyboru danej instytucji.
Zadatek czy zaliczka porady prawne przez telefon 703603009.
Kancelaria Prawna służy poradami w godz. 8:00 – 21:00
Obszar udzielania bezpłatnych porady prawnych: Polska
Nasza Kancelaria Prawna dysponuje prawnikami specjalizującymi się w sprawach z zakresu zadatku oraz zaliczek i możemy kompleksowo poprowadzić Państwa sprawę: Kancelaria@prawnik-infolinia.pl (nie udzielamy porad przez e-mail).
